Jakże byłam zdziwiona, gdy przyjaciółka napomknęła mi o jedynej w Polsce północnej kopalni węgla brunatnego w miejscowości Piła nad Brdą. Opowiedziała mi, że nawet rodowici mieszkańcy zapomnieli o jej istnieniu i budowali przez ostatnie półwiecze nowe domy na terenach pokopalnianych. Wyobraźcie sobie, jakie było ich zdziwienie po paru latach, gdy zaczęły tworzyć się zapadliska a z łąk znikały zwierzęta. Nawet domy zaczęły się obsuwać i nikt nie wiedział co się dzieje?.
Parę osób zaczęło więc dociekać tego stanu rzeczy. Dotarli do kompletnej dokumentacji w archiwach niemieckich i okazało się, że jest teren pogórniczy, a pod ziemią znajdują się sztolnie i korytarze nawet do głębokości 30 metrów. Węgiel był wydobywany nie tradycyjną metodą odkrywkową, a metodą głębinową ze względu na pofałdowanie złoża przez lądolód.
Historia kopalń sięga drugiej połowy XIX wieku, a pełen rozkwit osiągnęła w na początku XX wieku, kiedy to pełna parą działało na tym terenie 6 kopalń. Obecnie można zwiedzać tylko jedną z nich – kopalnię o nazwie Montania.
Atrakcji podczas odwiedzin kopalni nie zabraknie: po multimedialnym spacerze po terenie całej byłej wioski górniczej i zwiedzaniu starej sztolni ze Skarbnikiem, można wziąć udział w warsztatach starych zawodów, poszukać skarbu górnika Wilhelma Krugera, odwiedzić maszynownię z interaktywna makietą starej kopalni, zjeść gofry upieczone w starych formach na węglu itd. Dla dzieci zaaranżowano XIX-wieczny plac zabaw i bardzo niezwykłe małe ZOO!
Na terenie funkcjonuje także mały sklepik z pamiątkami i produktami lokalnymi. Wśród nich moja pasja kulinarna odkryła syrop z buraka cukrowego, sprzedawanego pod nazwa handlową Fjut????
Wszystko to funkcjonuje dzięki ludziom głęboko zaangażowanym w podtrzymanie historii tego miejsca. Założyli oni nawet Stowarzyszenie Mieszkańców i Miłośników Piły nad Brdą „Buko”. Wspomaga ich grupa młodzieży – wolontariuszy, która rokrocznie spędza tu wakacje.
Warto odwiedzić to wyjątkowe miejsce, zatopić się dzięki górniczym opowieściom, w klimat XIX wieku, spędzić czas w towarzystwie ludzi życzliwych, pozytywnie zakręconych i z wielką życiową pasją.
Adres internetowy strony kopalni www.buko.org.pl
